Nederlandse archeologen vinden 34 mogelijke scheepswrakken uit 1573 zeeslag

Een van de scheepswrakken in de Hoornse Hop, Scan / afbeelding RCE

Nederlandse archeologen hebben maar liefst 34 scheepswrakken gevonden nabij de Nederlandse stad Hoorn. Deze schepen worden verondersteld voor een groot deel 16 te zijnth eeuwse Spaanse oorlogsschepen die tijdens de Slag op de Zuiderzee tot zinken zijn gebracht. Dit grote zeeconflict bleek cruciaal voor de Nederlanders om hun soevereiniteit te verwerven door de Spaanse overheersing in 1573. De schepen werden gevonden met behulp van gecombineerde methoden voor sonarscanning.

Een eerste scan over een gebied van ongeveer 73 km2 gebruik zijscan sonar resulteerde in een eerste batch van tientallen potentieel interessante sites. Interessant genoeg gebruikte het onderzoeksteam ook beschikbare gegevens die in voorgaande jaren waren verzameld door amateurduikers en vrijwillige archeologen. Deze sites werden vervolgens in meer detail gescand met behulp van een multibeam-echolood, een meer geavanceerde vorm van sonar met behulp van geluidsgolven.

De schepen werden gevonden op de bodem van de Hoornse Hop, de kreek direct om de stad heen. Er lijken daar zeker 10 schepen in goede staat te liggen en 24 meer die alleen uit restanten bestaan. De onderzoekers ontdekten ook dat de bodem bedekt lijkt te zijn met een dikke laag slib, die de wrakken snel bedekte nadat ze de bodem bereikten, maar ook de sleutelfactor is voor hun uitstekende conservering gedurende al die jaren.

onderwaterscan schipbreuk
Een van de scheepswrakken in de Hoornse Hop, Scan / afbeelding RCE

Zeearcheologie met behulp van scans

Zeearcheologie heeft de laatste tijd een sterke stijging gezien in soortgelijke vondsten dankzij het gebruik van sonartechnologie. Door de recente ontwikkelingen kunnen grotere gebieden in relatief korte tijd worden gescand, wat het interessant maakt om te gebruiken. De zeebodem rond de Europese kusten is bezaaid met scheepswrakken en andere archeologische schatten. Tot dusver is slechts een klein deel daarvan opgespoord en bestudeerd.

Hoorn

De stad Hoorn ligt in het noordwesten van Nederland. Het heeft iets meer dan 73.000 inwoners, maar staat bekend om zijn rijke geschiedenis en omdat het een belangrijke zeehaven was tijdens de Nederlandse 'Gouden Eeuw'. Deze periode beslaat grofweg de 17e eeuw en wordt gekenmerkt als een periode van welvaart waarin de Nederlandse handel, wetenschap, kunst en leger tot de meest geprezen ter wereld behoorden. Hoewel de stad technisch gezien niet meer aan de eigenlijke zee grenst, grenst het wel aan het IJsselmeer, wat vroeger de Zuiderzee was, een relatief beschutte inham van de Noordzee.

Slag om de Zuiderzee
Slag om de Zuiderzee 1573 Schilderij door Jan Theunisz. Blanckerhoff (wikimedia)

De Slag om de Zuiderzee

De Slag om de Zuiderzee was een zeeslag tijdens de Nederlandse Onafhankelijkheidsoorlog (1568–1648). Tijdens de slag vernietigde een Nederlandse vloot, voornamelijk bestaande uit lokale revolutionairen, een grotere en beter uitgeruste Spaanse vloot op de Zuiderzee.

Bronnen (in het Nederlands):
- NH Nieuws-artikel.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed artikel
- Meer van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Lees meer over marine-archeologie en onderwaterscans met sonar in het bijzonder.

Doneren