De veerkracht van erfgoed verbeteren: HYPERION en de strijd tegen klimaatverandering

HYPERION is een van de grote projecten van de Europese Unie om cultureel en historisch erfgoed te beschermen tegen natuurlijke en klimatologische bedreigingen, waarvan vele zijn verergerd door menselijke activiteit. Klimaatverandering vormt bijvoorbeeld een voortdurende en toenemende bedreiging voor een groot deel van ons cultureel erfgoed. Zo kunnen zware regenval historische gebouwen onder water zetten en kan extreme droogte evenveel schade aanrichten.

Het project heeft tot doel instrumenten te creëren die deze effecten monitoren en meten. Het is een complex project met een breed scala aan doelen en methoden, variërend van machinaal leren tot civiele betrokkenheid. Het project is nu drie jaar bezig en de tools van HYPERION worden in heel Europa getest.

"We hebben strategisch gekozen voor en opgenomen in het HYPERION-consortium, steden en gemeenten met historische districten die te maken hebben met grote bedreigingen voor hun lokale culturele erfgoed door klimaatverandering en natuurlijke gevaren", zegt Dr. Angelos Amditis, de projectcoördinator van HYPERION. Venetië staat bijvoorbeeld bekend om zijn precaire relatie met water, maar de andere drie locaties op het continent zijn ook goede plaatsen om gegevens te verzamelen over natuurlijke schade aan erfgoed.

Project overzicht

Projectkosten€ 5.997.728,75
Gecoördineerd doorInstituut voor Communicatie en Computersystemen (ICCS), Griekenland.
Startdatumjuni 2019
Einddatumnovember 2022
TestsitesGriekenland (Rhodos), Spanje (Granada), Noorwegen (Tønsberg) en Italië (Venetië)

Wat zijn de geplande resultaten?

Uiteindelijk hoopt HYPERION tools aan te bieden die de veerkracht van cultureel erfgoed kunnen verbeteren. Idealiter zou iedereen die op een culturele of historische erfgoedsite werkt toegang moeten hebben tot accurate en betrouwbare informatie. Hiermee konden ze natuurlijke bedreigingen voor het erfgoed in hun zorg voorspellen en precies weten wat ze moesten doen om het te beschermen en te behouden.

Op de vier testlocaties wordt uitgebreid getest op historische plekken en gebouwen. In Tønsberg zijn er veel gebouwen die op lange termijn moeten worden bewaard, vooral de oude houten constructies. Daarnaast zijn er stenen ruïnes uit de 16e eeuw die ook zorgvuldige observatie vereisen. Deze gebouwen worden door het project gemonitord en tot in detail gemodelleerd. Soortgelijke werkzaamheden zullen worden uitgevoerd in historische gebouwen en gebieden in Rhodos, Venetië en Granada. Deze selectie van locaties stelt HYPERION in staat waardevolle informatie te verkrijgen uit een breed scala aan omgevingen, en stelt het project in staat om meer specifieke tools te ontwerpen, afhankelijk van het lokale klimaat.

Eindgebruikers zullen de gevaren en bedreigingen van tastbaar cultureel erfgoed beter kunnen begrijpen, beslissingen kunnen nemen voor een snellere en effectievere reactie en kunnen bijdragen aan een duurzame reorganisatie van de bedreigde historische regio's.

HYPERION persbericht, juni 2019
Amditis Aggelos
Dr. Angelos Amditis, HYPERION-projectcoördinator

Een voorbeeld van het werk van HYPERION is 'Smart Tags' – een systeem van sensoren dat op individuele erfgoedlocaties wordt ingezet om de klimaatimpact op zeer kleine en lokale schaal te monitoren. Bij tests in de vier proefsteden werden sensoren rond historische gebouwen geplaatst om vochtigheid, temperatuur en hoe nat of droog muren waren te detecteren. Dit zijn veelvoorkomende statistieken om te bepalen hoe en wanneer onderhoud op een locatie moet worden uitgevoerd.

Deze metingen zullen bekend zijn bij iedereen met museum- of archiefervaring, maar het onderzoek van HYPERION graaft iets dieper. Het onderzoek biedt een uitgebreid overzicht van hoe de slimme tags belangrijke gegevens kunnen vastleggen en naar een server kunnen sturen voor verwerking, allemaal met minimaal menselijk onderhoud. Als de tests succesvol zijn, is het een aanpak die gemakkelijk kan worden opgeschaald en overal op erfgoedlocaties kan worden ingezet. De slimme sensoren zouden meer doen dan alleen belangrijke gegevens vastleggen; ze zouden ons helpen om veranderingen op lange termijn en schade aan erfgoedsites te begrijpen.

Natuurlijk moeten technische projecten worden geïnformeerd en aangestuurd door de gemeenschap. HYPERION zal voortbouwen op eerdere EU-projecten, zoals: STEKKER. Het HYPERION-project zal de technische infrastructuur van PLUGGY gebruiken om een ​​nieuwe tool voor gemeenschapsbetrokkenheid te creëren, die in juni wordt gepresenteerd op het New European Bauhaus Festival. Met de tool kunnen burgers en lokale bedrijven 'verhalen' toevoegen over schade aan lokaal erfgoed.

Met de klok mee van boven: Venetië, Tønsberg, Rhodos, Granada. Alle onderdelen: canvas

Jongeren zijn een van de belangrijkste doelen voor deze tool: "We willen hun visie dat cultureel erfgoed iets "verouderd" en iets uit het verleden is, veranderen en in plaats daarvan omvormen tot een fundament dat hun wortel naar de toekomst bevordert", zegt dr. Amditis.

Wat nu?

HYPERION is niet het eerste en ook niet het enige project om veerkracht op erfgoedsites te ontwikkelen. BOOG en Onderdak zijn momenteel ook aan de gang met financiering van de EU. In het afgelopen decennium zijn er ook HERACLES en vele andere projecten met vergelijkbare doelen geweest. Het is goed om te zien dat er voortdurend in dit onderwerp wordt geïnvesteerd, aangezien de bescherming van erfgoed in de loop van de tijd onvermijdelijk zal veranderen en voortdurend moet worden vernieuwd als zich nieuwe uitdagingen voordoen.

Als we echter terugkijken op eerdere projecten, kan het ontmoedigend zijn om te zien dat velen van hen zwijgen zodra het project is voltooid. Worden de ontwikkelde technologieën en methodieken succesvol of duurzaam ingezet of worden ze aan het einde van hun looptijd vergeten?

Het is essentieel dat projecten als deze goed nadenken over hoe ze de impact van hun onderzoek en ontwikkelingen voor de lange termijn kunnen maximaliseren. De tools zijn misschien goed ontworpen, maar hun waarde neemt af als slechts een paar mensen ze gebruiken. Hoe goed de instrumenten ook zijn, het is belangrijker dat ze in handen zijn van bekwame erfgoedprofessionals. In die zin is het optimistisch om te zien dat HYPERION voortbouwt op het werk van het vorige EU-project PLUGGY - hopelijk zullen toekomstige projecten het werk van HYPERION effectief kunnen gebruiken.

Bewustzijn verhogen

Het behoud van de veerkracht van erfgoed op de nationale en internationale agenda's is cruciaal voor het voortbestaan ​​ervan. Het herinneren van mensen aan deze waarden is een lange en blijvende strijd, maar zou een belangrijke overweging moeten zijn bij projecten die de toekomst ingaan. "Bewustwording van het probleem is de eerste belangrijke stap die moet worden genomen", zei dr. Amditis in correspondentie met de Heritage Tribune toen hem werd gevraagd naar stappen voor de toekomst.

Hij hoopt dat deze onderwerpen op de agenda van de EU blijven staan ​​en wil zorgen voor een vlotte samenwerking tussen belanghebbenden. Daartoe zit HYPERION ook in een taskforce met Shelter en ARCH, twee andere Europese projecten die onderzoeken hoe veerkracht in erfgoed kan worden opgebouwd. Deze taskforce zal ervoor zorgen dat beleidsmakers goed geïnformeerd zijn om de juiste beslissingen te nemen over Europees erfgoed dat gevaar loopt. Het toont ook aan dat deze projecten hun inspanningen kunnen (en moeten) coördineren om hun potentieel te maximaliseren.

Om op nationaal en internationaal niveau aandacht en financiering te krijgen, zijn vaak harde gegevens nodig om financiers en beleidsmakers te overtuigen. Het hebben van instrumenten om impact te laten zien kan van onschatbare waarde zijn voor de toekomst van cultureel erfgoed in Europa en de rest van de wereld. Laten we hopen dat HYPERION erfgoedprofessionals kan wapenen om onze geschiedenissen de beste weerbaarheid tegen de natuur te geven.

HYPERION beheert sociale mediakanalen op Twitter @EuHyperion, Facebook @HyperionEUProject, Linkedin, en hun hoofdwebsite.

Doneren